کودکان بهانه گیر
•
کودکان بهانه گیر
محمود نصوحی(مرکز مشاوره فردوس مبارکه)
آیا با کودکانی برخورد کرده اید که با سرسختی و لجاجت به خواسته هایشان می رسند؟کودکانی که در منزل، مهمانیها و سایر موقعیتها مرتب نق می زنند و هرچه را ببینند می خواهند؟ آیا تاکنون پسر بچه‌ای را دیده اید که وسط یک فروشگاه شلوغ و یا خیابان برای رسیدن به خواسته ای گریه و داد و بیداد می کند؟ کودکانی که علاوه بر پدر و مادر،دیگران را نیز کلافه می کنند؟کودکانی که به دلیل بد قلقی حتی باعث می شوند گاهی والدین شان به دلیل سرزنش و یا نگاه های سنگین دیگران از رفتن به برخی مهمانیها یا مجالس صرفنظر کنند؟ اگر کودک شما نیز چنین است ،این موضوع چقدر باعث نگرانی و خستگی شما شده است؟ چقدر همسرتان را مقصر می دانید؟چقدر باعث بروز اختلاف بین شما و همسرتان شده است؟
کودکان بهانه گیر: کودکان بهانه گیر کودکانی هستند که همیشه می خواهند به خواسته هایشان برسند.یاد گرفته اند که با گریه کردن،نق زدن ، جیغ زدن و با اصرار زیاد در هر موقعیتی به خواسته هایشان (خوراکی،اسباب بازی،لباس،پارک رفتن و هرچیز دیگری که اراده کنند) برسند.گاهی والدین آنها را با صفاتی همچون عصبی،لجباز و پرخاشگر،زورگو،یک دنده و... توصیف می کنند.و احساس می کنند در برابر آنها کاملاً ناتوان هستند و شاید با رفتارهای منفی ، کتک کاری،داد زدن و....بخواهند با او مقابله کنند.ولی این رفتارهای منفی روز به روز وضعیت را بدتر و نگران کننده تر می کند.
چگونگی شکل گیری رفتارهای منفی و نامطلوب درکودکان:
همیشه این سوال مطرح می شود که چرا برخی از کودکان اینگونه بهانه گیر و سخت می شوند؟نمونه فرضی زیر می تواند در درک موضوع کمک بیشتری کند. امیرکودک دو ساله شروع به گریه می کند و سرش را به زمین می کوبد،مادر بلافاصله آن را بغل می کند.امیر در یک موقعیت دیگر گریه می کند و چیزی می خواهد و مادر که در حال تماشای سریال مورد علاقه خود می باشد ،برای آرام کردن امیر به او شکلات می دهد.روزی دیگر همراه پدر و مادر که به بازار رفته اند، او با دیدن اسباب بازی شروع به گریه کردن و بهانه گیری می کند و پدر و مادر هم برای ساکت کردن او اسباب بازی مورد علاقه اش را تهیه می کنند و این رفتارها و رفتارهای مشابه در موقعیتهای مختلف تکرار می شود.
امیر در برابر رفتارهای منفی خود (گریه کردن- سر به زمین زدن- بهانه گیری کردن و....) در موقعیتهای مختلف پاداش دریافت می کند. آیا اگر شما کاری را انجام دادید و در برابر آن پاداش دریافت کردید آن را تکرار نمی کنید؟ آیا اگر کاری انجام دادید و مزدی دریافت نکردید باز هم آن کار را انجام می دهید؟ به نظر شما تا زمانی که امیر در برابر رفتارش ، پاداش و مزد دریافت کند نباید رفتارش را تکرار کند؟ آیا همیشه مزد رفتار امیر بغل کردن،اسباب بازی و شکلات است؟ آیا وقتی او به سن دبستان می رسد نیز همین خواسته ها را دارد؟ آیا وقتی به سن نوجوانی و جوانی رسید نیز رفتار منفی او فقط گریه کردن و بهانه گیری برای به دست آوردن شکلات و اسباب بازی است؟آیا اکنون بهتر می توان نسبت به اصلاح رفتارهای منفی و نامطلوب او اقدام کرد یا در سنین نوجوانی و جوانی؟به نظر شما برای کاهش رفتارها نامطلوب او چه باید کرد؟ به نظر شما برای پیشگیری از شکل گیری چنین رفتارهای نامطلوب چه باید کرد؟