مرکز مشاوره فردوس(کلینیک روانشناسی فردوس)طرف قراردادفولادمبارکه

(امتناع از مدرسه رفتن)

مدرسه امتناعیSchool refusa

مترجم: محمود نصوحی

ترس از آمدن به مدرسه ابتدا در سال 1941فوبی مدرسه( (school phobia نامیده شد. در دوره ای دیگر ،تعریف از امتناع از مدرسه رفتن ، مشابه مشکلات کودکانی که بخاطرپریشانی هیجانی توجهی به مدرسه نداشتند، بکار برده شد.کودکان امتناع کننده از مدرسه رفتن به شکلهای مختلفی از کودکان مدرسه گریزمتفاوتند.

    همه گیر شناسی :  

تقریبا" 1تا 5درصد کودکان درسن مدرسه دارای مشکل مدرسه امتناعی می باشند. این میزان بین دخترها و پسرها یکسان است. گرچه امتناع از مدرسه رفتن در همه سنین بروز می کند،اما در کودکان پنج،شش،ده و یازده ساله شیوع بیشتری دارد. در طبقات مختلف اجتماعی- اقتصادی تفاوتی مشاهده نمی شود.

ویژگیهای بالینی

      آغاز علائم مدرسه امتناعی معمولا" تدریجی است.علائم ممکن است بعد از یک روزتعطیلی یا بیماری شروع شود.بعضی از کودکان بعداز تعطیلات پایان هفته یا انجام واکسیناسیون برای برگشتن به مدرسه مشکل پیدا می کنند.وقایع پراسترس در خانه یا مدرسه،یا همسالان می تواند سبب امتناع از مدرسه رفتن گردد.برخی از کودکان منزل را هنگام صبح ترک می کنند و همچنانکه به مدرسه نزدیکتر می شوند، مشکل پیشرفت می کند،بطوریکه توانایی ادامه دادن را ندارند. برخی ازکودکان از هرگونه تلاش برای رفتن به مدرسه خودداری می کنند.

      اگر کودک اجازه پیدا کند در خانه بماند بروز علائم شامل ترس، علائم هراس،گریه کردن ، قشقرق،تهدیدهای خود آزاری،و علائم بدنی که در هنگام صبح نشان می دهند پیشرفت                                 می کند.طولانی تر شدن ماندن کودک در خارج از مدرسه ،مشکل را برای بازگشت شدید تر می کند. پیامدهای کوتاه مدت شامل ضعف عملکرد تحصیلی ، مشکلات خانوادگی، ومشکل در برقراری ارتباط با همسالان می باشد. عواقب بلند مدت می تواند شامل کم آموزی، مشکلات استخدامی و شغلی، و افزایش احتمال بیماری روانپزشکی باشد.

علائم جسمی در کودکان مدرسه امتناعی: تنش عصبی -  سرگیجه-  تعریق - سردرد - سستی- بی ثباتی/لرزش   -   تپش قلب- دردهای معده ای/روده ای - درد شکم - تهوع - استفراغ - اسهال و...  

- اختلالات روانپزشکی مرتبط

      مدرسه امتناعی نوعی از تشخیصهای روانپزشکی نیست. هرچند کودکان با این مشکل ممکن است از پریشانی مهم هیجانی، اضطراب خاص و افسردگی رنج ببرند.

     کودکان مدرسه امتناعی معمولا"با علائم اضطرابی معرفی می شوند، و نوجوانان علائم مرتبط با افسردگی و اضطراب دارند. شایعترین اختلالات روانپزشکی شامل اضطراب جدایی،فوبی اجتماعی،فوبی ساده، اختلال هراس ، اختلال استرس پس از ضربه،اختلال افسردگی اساسی، کج خلقی، و اختلال سازگاری می باشد.

     - عملکرد خانواده: در امتناع کودکان از مدرسه رفتن مشکلات با عملکرد خانوادگی مرتبط هستند ؛هرچند،با مطالعات کمی بطور سیستماتیک این مشکلات سنجیده و ارزیابی شده اند.والدین کودکان دارای مدرسه امتناعی و اضطراب جدایی به میزان بیشتری اختلال هراس و ترس غیرمنطقی از مکانهای باز دارند. سوءعملکرد خانواده در تعاملات که با مدرسه امتناعی رابطه دارد شامل وابستگی زیاد،کناره گیری با تعاملات کم اعضای خانواده،جدایی یا تعامل کم در خارج از واحد خانواده، و تعارض زیاد می باشد. مشکلات درون خانواده ها ، مشکلات در ایفای نقش(مخصوصا" در خانواده های تک – والد)، و بهم پیوستگی و انعطاف ناپذیری خانواده ها نیزاز مشکلات شناسایی شده می باشد.